TÜİK verilerine göre kadına şiddet; Psikolojik yüzde 28,2 Fiziksel yüzde 12,8

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adına yürütülen “Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması 2024”, kadına yönelik şiddetin türleri, nedenleri ve toplumsal yansımalarını ortaya koydu. TÜBİTAK 1007 Programı kapsamında Marmara Üniversitesi ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) iş birliğinde gerçekleştirilen araştırma, 15-59 yaş grubundaki 18 bin 275 kadın ile yapılan yüz yüze görüşmelerle tamamlandı.

Araştırma, Türkiye genelinde 18 Kasım 2024 – 31 Ocak 2025 tarihleri arasında TÜİK tarafından yürütüldü. Kadınlara şiddet deneyimleri, sağlık, çalışma hayatı, ekonomik durum, kurumsal hizmetlere erişim ve farkındalık düzeyleri hakkında sorular yöneltildi.

Fiziksel Şiddet Oranı %12,8

Araştırmaya göre, kadınların yaşamlarının herhangi bir döneminde maruz kaldıkları şiddet türleri arasında psikolojik şiddet %28,2, ekonomik şiddet %18,3, fiziksel şiddet %12,8 oranında görüldü.
Fiziksel şiddete en fazla %14,7 ile 35-44 yaş grubundaki kadınlar maruz kaldı. Bu grubu sırasıyla 45-59 yaş (%14,3) ve 25-34 yaş (%11,9) takip etti.

Boşanan Kadınlarda Şiddet Oranı Daha Yüksek

Şiddet türlerine medeni duruma göre bakıldığında, boşanmış kadınların %62,1’i psikolojik, %42,5’i ekonomik, %41,5’i fiziksel şiddete uğradı.
Evli kadınlarda bu oranlar sırasıyla %26,4, %19,9 ve %11,6 olurken, hiç evlenmeyen kadınlarda %25,7 psikolojik, %14,2 dijital, %13,4 ısrarlı takip oranı kaydedildi.

Dijital Şiddet Artıyor: Suçluların Yarısından Fazlası Yabancılar

Dijital şiddet ve ısrarlı takip, araştırmaya bu yıl ilk kez dâhil edildi. Kadınlara dijital şiddet uygulayanların %62,3’ü, ısrarlı takipte bulunanların ise %39,6’sı yabancı biri olarak belirlendi.

Eğitim Düzeyi Arttıkça Ekonomik Şiddet Azalıyor

Ekonomik şiddet oranı, eğitim düzeyine göre farklılık gösterdi. Bir okul bitirmeyen kadınlarda oran %31,8 iken, yükseköğretim mezunlarında %8,9 olarak kaydedildi.

Şiddet En Fazla Özel Sektörde Çalışan Kadınlarda Görüldü

İstihdam durumuna göre, psikolojik şiddet gören kadınların %34’ü özel sektörde, %31,9’u kamu sektöründe çalışıyor. Ekonomik şiddete maruz kalanların ise %21,1’i özel sektörde, %10,6’sı kamu sektöründe yer aldı.

Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi İlk Sırada

Fiziksel şiddetin en yoğun görüldüğü bölge %25,9 ile Kuzeydoğu Anadolu, en düşük olduğu bölge ise %8,8 ile Ortadoğu Anadolu olarak belirlendi.

Son 12 Ayda Her 10 Kadından 1’i Psikolojik Şiddet Gördü

Araştırmaya göre, son 12 ayda kadınların %11,6’sı psikolojik, %3,7’si dijital, %3,2’si ekonomik, %3,1’i ısrarlı takip, %2,6’sı fiziksel, %0,9’u cinsel şiddete maruz kaldı.
Şiddet türleri içinde ilk sırada psikolojik, ikinci sırada dijital şiddet yer aldı.

Genç Kadınlar Daha Fazla Şiddet Görüyor

Yaş gruplarına göre bakıldığında, son 12 ayda şiddete en fazla 15-24 yaş grubundaki kadınlar maruz kaldı.
Psikolojik şiddet bu grupta %15,2, dijital şiddet %7,3 olarak tespit edildi.

Eğitim ve Yerleşim Yerine Göre Farklılık

Bir okul bitirmeyen kadınlarda son 12 ayda ekonomik şiddet oranı %5,3 ile en yüksek seviyede.
Yerleşim türüne göre ise yoğun kentlerde yaşayan kadınların %12,2’si psikolojik, %4,2’si dijital, %3,4’ü ısrarlı takibe maruz kaldı.

Şiddet Nedenlerinde İlk Sırada “Öfke Kontrol Sorunu”

Kadınların belirttiği şiddet nedenleri arasında erkeğin öfke kontrol sorunu %21,7 ile ilk sırada yer aldı. Bunu erkeğin yetiştirilme tarzı (%13,3) ve maddi sıkıntı (%13,0) izledi.
Öfke kontrolü sorunu belirtenlerin %28,3’ü 25-34 yaş grubunda yer aldı.

Kadınların Yarısı Yaşadıklarını Kimseyle Paylaşmadı

Eşi veya birlikte olduğu kişi tarafından şiddete maruz kalan kadınların %31,8’i durumu kendi ailesinden bir kadınla, %10,2’si kadın bir arkadaşla, %4,4’ü eşinin ailesinden bir kadınla paylaştı.
Kadınların %47,7’si ise yaşadığı şiddeti hiç kimseyle paylaşmadığını belirtti.