“Glutensiz” İfadesi Sağlıklı Anlamına Gelmiyor

Son yıllarda yalnızca çölyak hastaları ve gluten hassasiyeti olan bireyler için değil, sağlıklı bireylerin de diyet listelerinde “glutensiz beslenme” öne çıkmaya başladı. Ancak uzmanlar, bu popüler trendin sağlıklı bireyler için faydadan çok zarar getirebileceği konusunda uyarıyor.

Medicana International İzmir Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Uzm. Dyt. Mısra Aydın, “Sağlıklı bireyler için glutensiz diyet, gereksiz kısıtlamalara ve dengesizliğe yol açabilir. Unutmayın; önemli olan gluteni tamamen kesmek değil, beslenme kalitesini genel olarak iyileştirmektir” dedi.

Çölyak hastaları için zorunlu

Glutenin buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein grubu olduğunu hatırlatan Aydın, çölyak hastalarında glutenin bağışıklık sistemini tetikleyerek bağırsak duvarına zarar verdiğini ve besin emilimini bozduğunu söyledi. Bu nedenle çölyak tanısı konan bireylerin ömür boyu glutensiz beslenmek zorunda olduğunu vurguladı. Ayrıca “gluten duyarlılığı” yaşayan bazı bireylerin de gluten tükettiğinde şişkinlik, baş ağrısı, yorgunluk gibi şikâyetler yaşayabileceğini aktardı.

Sağlıklı bireylere faydadan çok zarar

Glutensiz beslenmenin sağlıklı kişiler için gerekli olmadığının altını çizen Aydın, “Gluten içeren tam tahıllar lif, B vitaminleri, demir ve çinko gibi değerli besin öğeleri barındırır. Bu tahılları diyetten çıkarmak, bu besin öğelerinin eksikliğine yol açabilir” dedi. Ayrıca piyasadaki birçok glutensiz ürünün işlenmiş içeriklere sahip olduğuna dikkat çekerek, “Glutensiz ekmek ve bisküvilerde genellikle pirinç unu, mısır nişastası gibi lifsiz karbonhidratlar bulunur. Bu da kan şekerini hızlı yükseltebilir” uyarısında bulundu.

Kilo kaybı yanıltıcı olabilir

Glutensiz diyetle kilo kaybı yaşayan sağlıklı bireylerin aslında gluten nedeniyle değil, işlenmiş gıdaları ve rafine karbonhidratları azalttıkları için kilo verdiğini belirten Aydın, “Kişi glutensiz beslendiği için değil, daha az fast food ve paketli gıda tükettiği için kilo verir” ifadelerini kullandı.

Eksiklik ve dengesizlik riski

Uzun vadede glutensiz diyetin beslenme yetersizliklerine yol açabileceğini vurgulayan Aydın, özellikle lif, B12 vitamini, folik asit, demir ve çinko eksikliklerine dikkat çekti. Sporcular arasında da glutensiz beslenmenin performans artırıcı bir yöntem olarak popülerleştiğini, ancak bilimsel çalışmaların glutenin doğrudan performansa etkisini göstermediğini söyledi.

“Moda diyetlere kapılmayın”

Sağlıklı bireylerde glutensiz beslenmenin gereksiz olduğunu yineleyen Uzm. Dyt. Mısra Aydın, “Glutensiz beslenme doğru kişilere ve doğru şekilde uygulandığında faydalı olabilir. Ancak sağlıklı bireyler için gereksiz kısıtlamalara ve dengesizliğe yol açabilir. Moda diyetlere kapılmadan önce mutlaka bir uzmana danışın” diyerek sözlerini tamamladı.